حسن صباح (خدای الموت) 

قلعه الموت در تاریخ سرزمینمان ایران نقش بسیار مهم و عمیقی داشته و سال‌ها از قلعه های مهم اسماعیلیان و مرکز فرمانروایی آنان بوده است. این قلعه در شمال روستای گازرخان و در سال ۲۲۶ هجری قمری توسط حسن بن زید علوی ساخته شده و در شب چهارشنبه ششم رجب ۴۸۳ هجری قمری به تصرف حسن صباح درآمد. حسن صباح که به خدای الموت معروف است بنیانگذار دولت اسماعیلیان الموت در فلات ایران و داعی بزرگ مذهب اسماعیلیه نزاری بود. حسن صباح به نقاط مختلفی از جمله گرگان، ساری، دماوند رفت و مردم را به آیین اسماعیلیه دعوت کرد و در آخر الموت را برای پناهگاه اسماعیلیان در مقابل سلجوقیان انتخاب کرد. حسن صباح دژهای مختلفی را به تصرف خود درآورد و این کار را به دلیل موقعیت استراتژیک و خاص دژها برای دفاع در مقابل سلاجقه و همچنین سهولت کار برای ترویج اسماعیلیه به انجام رساند. شاه دژ، قهستان، لمسر از جمله قلعه هایی بود که حسن صباح به تصرف خود درآورد. حسن صباح از تأثیرپذیری و تابعیت سلجوقیان، در امر حکومت از خلافت بنی عباس و سیاست اقطاع و طبقه‌بندی زمین‌ها ناراضی بود و با تمام نیرو به مقابله با آن‌ها برخاست. وی درگیری‌هایی با ملکشاه، برکیارق، سنجر و محمد تپر داشت. حسن صباح در حالی از دنیا رفت که سرمشق دیگر نزاریان بود و به علوم مختلف از جمله فلسفه، هندسه، نجوم و سیاست آگاهی داشت.