بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی

بقعه شیخ صفی الدّین اردبیلی در مجموعه‌ای از آرامگاه‌ های بزرگان، مشایخ و سلاطین صفوی و فضاهای آیینی و عبادی اردبیل، قرار دارد. سابقه بخش‌ هایی از این بنا به دوره خود شیخ صفی الدین (۶۵۰ـ۷۳۵)، عارف نامی ایرانی و فرزندان وی، شیخ صدرالدین موسی و خواجه علی سیاهپوش می‌ رسد. منزل و خانقاه شیخ صفی در همین مکان بود و بنابر وصیّت خود او، جنازه‌ اش را در اتاقی جنب خلوتخانه و باغچه و حوضخانه دفن کردند و بر قبر وی بنایی ساختند. از آن پس این مکان اهمیّت و قداست یافت و شماری از مشایخ و محارم خاندان صفوی و نیز شاه اسماعیل اول و گروهی از قربانیان جنگ‌ های شیروان و چالدران در جوار مرقد شیخ دفن شدند. از زمان شاه طهماسب اول، ساختمان بقعه توسعه یافت و محل امن و بست نیز به حساب آمد که برای ورود به آن، مراحل و مراتب هفتگانه طریقتی درنظر گرفته شد. یکی از موارد منحصر به فرد این است که این بقعه حاوی ده‌ ها اثر بدیع در مضامین مختلف رشته‌های هنری است که از آن جمله می‌توان به عالی ترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ‌ بری کتیبه‌ های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی (میر عماد، میر قوام الدین، محمد اسماعیل و…) منبت‌ های ارزنده، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ‌ بری و غیره اشاره کرد. این اثر از ساختار معماری فخیمی برخوردار است که گرد هم آمدن فضایل هنری نامبرده، آنرا در مجموعه‌های تاریخی ایران شاخص و متمایز نموده است. ورودی بقعه در جبهه شرقی میدان عالی قاپو قرار دارد که در دو لنگه چوبی آن به حیاط بزرگ باز می‌ شود. در مقابل این سردر، در جانب غربی همین میدان، سردر اصلی بقعه به نام عالی قاپو قرار داشته است که در دوران شاه عباس دوم به دست یوسف شاه بن ملک صفیا ساخته شده بود. در سمت چپ سرسرای ورودی، مسجد جنت سرا قرار دارد. جنت سرا به صورت فضای ۸ ضلعی طراحی شده و فاقد محراب است. چنین به نظر می‌رسد که فضای جنت سرا بیشتر برای انجام مراسم صوفیانه و گرفتن مجالس سماع عارفانه بوده و سنگ میدان یا «میدان داشی» آن هنوز در مجموعه بقعه شیخ صفی الدین موجود است. مسجد جنت سرا در گذشته دور دارای سقف گنبدی بوده که پس از فرو ریختن در دوره قاجاریه، سقفی چوبی و مسطح روی آن ایجاد شد که بر ۱۶ ستون چوبی استوار شده است. مسجد جنت سرا از نمای بیرونی مشرف به صحن داخلی سرسرای عظیمی است که در مقابل آن پنجره مشبک گره چینی نصب شده و در جناحین آن دو نیم قوس در ورودی اتاق متولی قرار گرفته است. در مدخل غربی بقعه، حیاطی مشجّر و مستطیلی قرار دارد که در واقع بین در ورودی و هسته مرکزی مجموعه حائلی است.

جهت دیدن بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی میتوانید با زدن روی لینک زیر، با تور سرعین و اردبیل همراه شوید:
www.mahbantour.com/destination/sareyn-city-and-ardabil-city

از نقطه نظر کاربران درباره بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
نام شما