نوروز به عنوان یک جشن ملی باستانی در تاجیکستان، روز آغاز سال در تقویم ایرانی، کلید دوستی ها و احیای طبیعت در این کشور است. یکی از جاذبه های تور تاجیکستان در نوروز جشن های نوروزی می باشد، که برای هزاران سال در تاجیکستان توسط مردمی از اقوام مختلف و پیشینه‌های مذهبی برگزار می‌شد، اما این آیین‌ها توسط حکومت شوروی برای چند سال در این کشور محدود شد.
با این حال، استقلال کشور احیای آداب و رسوم قدیمی را به همراه داشت و نوروز را به نماد فرهنگ و هویت تاجیکی دوباره نشان داد. امام علی رحمان رئیس جمهور فعلی تاجیکستان بر اهمیت رعایت سنت های نوروزی از سال 2011 تاکید کرده است.
تاجیک ها جشن های خود را یک ماه قبل از اعتدال بهاری آغاز می کنند. سه روز اول آخرین ماه سال با گردهمایی اعضای خانواده، اقوام یا دوستانی که دور آتش می‌نشینند و همراه آهنگ، موسیقی و بازی جشن برگزار می کنند. این به "Hout" معروف است که نام آخرین ماه تقویمی است. جشن‌های نوروزی در روز اعتدال نجومی شمال که معمولاً در 21 مارس اتفاق می‌افتد، در این کشور «خیدیر ایام» (عید بزرگ) نامیده می‌شود.
آداب و رسوم مربوطه شامل آداب ویژه ای است که آرزوی سلامتی، سعادت، برکت و فراوانی را دارند. تاجیک ها با پرداخت بدهی و بخشش توهین های کهنه، از نظر روحی نیز برای نوروز آماده می شوند.
"گل گردانی" یکی دیگر از رسوم خاص تاجیکستان است. تاجیک ها با خواندن آوازهای محلی و رقصیدن این جشن را به افتخار بهار و شکوفایی طبیعت برگزار می کنند. چیدن گل در دامنه کوه ها مژده پایان زمستان و آغاز سال جدید کشاورزی را می دهد.
مردم در خیدیر ایام لباس تمیزی به تن می کنند که نمادی از پاک شدن کامل است. آیین‌های آتش‌سوزی که به ریشه زرتشتی این عید برمی‌گردد در این روز واجب است. همه اعضای خانواده در این کار شرکت می کنند و کشاورزان برنج، نان و سایر غذاهای مخصوص تهیه می کنند. همه اعضای خانواده دور یک آتش یا مشعل روشن جمع می شوند و به نشانه امید در برابر بهترین ها می چرخند. زنان تاجیک «سومانک» را تهیه می‌کنند، خمیری سنتی که مخصوص عید نوروز درست می‌شود و همانند ایرانی‌ها دور سفره «هفت سین» جمع می‌شوند و سال نو را گرامی می‌دارند.
شعر فارسی و زمزمه آوازهای فارسی در آداب و رسوم نوروزی تاجیکستان جایگاه ویژه ای دارد. نمونه خوبی از اعتبار و احترام تاجیک ها به نوروز در استان خودمختار گورنو-بدخشان تاجیکستان اتفاق می افتد، جایی که اکثر نوزادان تازه متولد شده در 20 تا 21 مارس «نوروز»، «نوروزشاه» یا «نوروزگل» برای دختران نامیده می شوند.
به طور کلی، سنت های نوروزی برای استقبال از بهار از نسلی به نسل دیگر در طول هزاره گذشته در تاجیکستان منتقل شده است و فرصتی را فراهم می کند که نه تنها از آداب و رسوم و سنت های فرهنگی کهن محافظت کنیم، بلکه از صلح و همبستگی در شهرها و جوامع امروزی نیز لذت ببریم.