منابع گوناگون در خصوص خواستگاه پسته نظرهای گوناگونی را بیان میکنند برای نمونه: در منابع فرانسوی آن را بومی ایران عربستان و سوریه دانسته است در دانشنامه بریتانیكا پسته را بومی ایران می داند و در دانشنامه امریكانا پسته را از آسیای غربی می داند. لاروس آن را به آسیای صغیر نسبت می دهد، در كتاب دانشنامه فارسی خاورمیانه و نواحی مدیترانه و در كتاب المنجد از تركستان به عنوان زادگاه پسته یاد كرده اند.
بی‌گمان کلمة پسته یک واژه بسیار کهن ایرانی و ساختة مردمانی است که در روزگاران بسی دور، در عرصه پهناوری در نواحی جنگل‌ها و رویشگاه‌های طبیعی درختان پسته، می‌زیسته‌اند. بسیاری از مستندات و شواهد تاریخی و جغرافیایی موجود نشان می‌دهد که نام پسته و درختان آن از سرزمین خراسان ـ به مفهوم جغرافیایی بسی وسیعِ قدیم آن که ماورا‌ءالنهر را نیز شامل می‌شد ـ منشأ دارد
پسته گیاهی است که از دیرباز درنقاط مختلف ایران مورد کشت و پرورش قرار می‌گرفته است. جنگلهای وحشی و خودروی پسته در ناحیه شمال شرقی ایران و نواحی هم مرز با ترکمنستان و افغانستان پیشینهای باستانی دارد و تصور میرود که درخت پسته حدود 4-3 هزار سال قبل در ایران اهلی شده و مورد کشت و کار قرار گرفته است.
سبزوار و سرخس را از قدیمی ترین مناطق کشت پسته میدانند. سابقه کشت پسته در دامغان، سمنان و قزوین را به قرن هفتم هجری و در استان کرمان به قرن دوازدهم هجری نسبت میدهند. کشت پسته در سایر نقاط ایران سابقه 200-150 ساله دارد. علیرغم سابقه طولانی کشت پسته ایران، پسته کاری در دهه های اخیر توسعه بیش از پیش فزاینده ای داشته است.
شادروان دکتر عبدالحسین زرین‌کوب در یادداشتی برای کتاب پسته ایران (تألیف محمدحسن ابریشمی) به همین مُهمّ اشاره کرده‌اند: «توجه به این نکته که آنچه به عنوان محصولات غذایی در هر مرز و بوم به دست می‌آید، در ایجاد و پرورش نیروی حیاتی و سجیّه و مَنِش اقوام تأثیر قابل ملاحظه دارد…». اکنون نیز ملاحظه می‌کنیم که مردمان مناطق پسته کاری از هوش و فراست بیشتری برخوردارند. مثلاً در استان کرمان که درختان پسته در حدود دو قرن پیش توسط خراسانی‌ها به آن نواحی رفته، ظهور بزرگان و نخبگان افزایش یافته؛ در حالی که تا حمله مغولان و نیز تا رواج پسته کاری، عدد آنان اندک است.
در حال حاضر جشنواره پسته دامغان از جشنواره های معروف استان سمنان محسوب میشود که از آخرین روز مرداد ماه تا اواخر شهریور دایر می باشد. در این جشنواره میتوانید از باغ پسته دیدن کرده و با رعایت اصول گردشگری به برداشت محصول کمک کنید و همچنین از محصولات مرتبط با پسته خریداری نموده و به عنوان سوغاتی به همراه بیاورید. با توجه به نزدیک بودن منطقه دامغان به خرقان و بسطام و جنگل ابر میتواند سفری خاطر انگیز را برای دوستداران طبیعت و عرفان به ارمغان بیاورد. از جاذبه های معروف این منطقه میتوان به مسجد تاریخانه دامغان، آرامگاه شیخ حسن خرقانی، آرامگاه بایزید بسطامی آبشار موجن و آلوچال اشاره کرد.
جهت دیدن پسته دامغان میتوانید با زدن روی لینک زیر، با تور دامغان همراه شوید:
www.mahbantour.com/destination/damghan-city
جهت دیدن پسته دامغان میتوانید با زدن روی لینک زیر، با تور جنگل ابر همراه شوید:
www.mahbantour.com/destination/abr-jungle