موزه میراث روستایی گیلان موزه‌ای در پارک جنگلی سراوان رشت است. این موزه در زمینی به مساحت حدود 263 هکتار در پارک جنگلی سروان، واقع در کیلومتر 18 بزرگراه رشت-تهران در فضای باز ایجاد شده است. موزه میراث روستایی در میان جنگل‌هایی از طبیعت گیلان به تلاش آنانی بنا شده که یادشان به نگاهداشت دانش و فرهنگ پیشینیانشان دلخوش است و این بار نیز میزبان گردشگرانی می شود که سرور جشن ها و آیین های بومی را در فضایی روستایی به یادگار از یک قرن پیش جست‌وجو گر هستند.

موزه های روستایی، تصاویری ملموس از زندگی سنتی‌اند که در آنها می توان معماری، آداب و رسوم، صنایع دستی و هنرهای بومی را از نزدیک مشاهده و زندگی روستایی را تجربه کرد؛ این موزه ها فضایی را فراهم می‌کنند تا مردمان هر سرزمین با گذشته نزدیک پدران و مادران خود آشنا شوند. موزه میراث روستایی گیلان تنها تجربه ملی در زمینه صیانت از فرهنگ و معماری روستایی با مفهوم موزه فضای باز در ایران می باشد. این موزه که در نوع خود در خاور میانه و آسیای مرکزی منحصر بفرد است، با هدف پاسداشت و حفظ میراث مادی و معنوی مردم سرزمین گیلان طراحی شده است. فکر برپایی این موزه پس از زمین لرزه 1369 رودبار، توسط دکتر محمود طالقانی مطرح شد. چند روز پس از وقوع این زمین لرزه، مجموعه مطالعاتی تحت عنوان "اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی" زلزله به سرپرستی دکتر طالقانی آغاز گردید. نتایج این مجموعه تحقیقات بیانگر ایجاد دگرگونی شدیدی در زندگی مردم و گسست آنان از گذشته نزدیک شان بود؛ در واقع از بین رفتن روش زندگی بومی به بهانه نوسازی و توسعه در مناطق آسیب دیده در استان گیلان همانند سایر مناطق کشور از دهه 20 آغاز شده بود و حوادث طبیعی تنها تشدید آن را در پی داشت. 

در این موزه، محل‌های جداگانه برای رستوران‌ها، چای‌خانه‌ها، بازارها، مساجد، مزارع و باغ‌های چای، شالیزار، کارگاه‌های آموزش و تولید صنایع‌دستی، نظیر گمج‌سازی و سفالگری، مرواربافی، رشتی‌دوزی و غیره ، محوطه‌ی بازی‌ها و نمایش‌های سنتی برای برگزاری کشتی ‌گیله‌مردی، ورزاجنگ و لافندبازی مراکز تحقیقات کشاورزی و دامپروری، پژوهشگاه معماری و مردم‌شناسی، پارک کودک، باغ‌های پرورش گیاهان دارویی و درختان بومی، اردوگاه تفریحی، معماری چوب ملل و دو مجموعه‌ مهمان‌پذیر با الهام از معماری روستایی به ظرفیت 150 واحد 3 تا 5 نفره، در نظر گرفته شده است. سفره خوش طعم گیلانی، هماهنگ با طبیعت آن، سرسبز، متنوع و انباشته از طبیعتی محصولات کشاورزی، فراورده های دامی و غیره است. برنج غذای اصلی گیلانیان است، اما در کنار آن انواع سبزی، تخم مرغ، لبنیات، گوشت پرندگان شکاری و انواع ماهیان رودخانه ای و دریایی سفره گیلانی را پربار می‌کند. نان نیز اگر چه غذای دوم مردم گیلان است، در مناطق مختلف با ترکیبات گوناگونی از قبیل: آرد گندم، آرد برنج، تخم مرغ، کدو، شیر، شکر و دیگر افزودنی‌های طبیعی، گونه‌های فراوان دارد. عرضه برخی غذا ها و تنقلات خاص گیلان جزو برنامه‌های این موزه است.